Zgodnie z art. 126 Ustawy o ochronie przyrody Skarb Państwa odpowiada za szkody wyrządzone przez:
- wilki - w pogłowiu zwierząt gospodarskich;
- rysie - w pogłowiu zwierząt gospodarskich;
- niedźwiedzie - w pasiekach, w pogłowiu zwierząt gospodarskich oraz w uprawach rolnych;
Odpowiedzialność ta nie obejmuje jednak utraconych korzyści, np. ewentualnych przyszłych zysków ze sprzedaży młodych po zakoconej owcy czy cielnej krowie, która została zabita przez drapieżniki.
Właściciele lub użytkownicy gospodarstw rolnych i leśnych mogą współdziałać z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska, a na obszarze parku narodowego z dyrektorem tego parku, w zakresie sposobów zabezpieczania zwierząt gospodarskich przed szkodami powodowanymi przez wilki, rysie i niedźwiedzie. Współdziałanie to może obejmować budowę urządzeń lub wykonanie zabiegów zapobiegających szkodom, finansowane z budżetu właściwego miejscowo dyrektora parku narodowego lub regionalnego dyrektora ochrony środowiska, w ramach zawartych umów cywilnoprawnych.
Odszkodowanie nie przysługuje:
- Osobom, którym przydzielono grunty stanowiące własność Skarbu Państwa;
- Jeżeli poszkodowany nie wyraził zgody na budowę przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska lub dyrektora parku narodowego urządzeń lub wykonanie zabiegów zapobiegających szkodom;
- Jeżeli poszkodowany nie dokonał sprzętu upraw lub płodów rolnych w ciągu 14 dni od zakończenia zbiorów tego gatunku roślin w danym regionie;
- Za szkody powstałe w mieniu Skarbu Państwa, z wyłączeniem mienia oddanego do gospodarczego korzystania na podstawie Kodeksu cywilnego;
- Za szkody nieprzekraczające w ciągu roku wartości 100 kg żyta w przeliczeniu na jeden hektar uprawy;
- Za szkody w uprawach rolnych założonych z naruszeniem powszechnie stosowanych wymogów agrotechnicznych;
- Za szkody wyrządzone przez wilki, niedźwiedzie lub rysie w pogłowiu zwierząt gospodarskich pozostawionych, w okresie od zachodu do wschodu słońca, bez bezpośredniej opieki.
W sprawach spornych dotyczących wysokości odszkodowań za szkody wyrządzone przez wilki, rysie i niedźwiedzie orzekają sądy powszechne.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami szczątki zabitego zwierzęcia należy zutylizować, wzywając w tym celu odpowiednią firmę, której adres można otrzymać w gminie lub powiatowym inspektoracie weterynarii.
Oględzin i szacowania szkód, a także ustalania wysokości odszkodowania i jego wypłaty, dokonuje regionalny dyrektor ochrony środowiska, a na obszarze parku narodowego dyrektor tego parku.
Poniżej podajemy linki do stron internetowych instytucji zajmujących się sprawami odszkodowań:
Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
Województwo dolnośląskie: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska we Wrocławiu
Województwo kujawsko-pomorskie: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Bydgoszczy
Województwo lubelskie: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Lublinie
Województwo lubuskie: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim
Województwo łódzkie: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Łodzi
Województwo małopolskie: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Krakowie
Województwo mazowieckie: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Warszawie
Województwo opolskie: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Opolu
Województwo podkarpackie: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Rzeszowie
Województwo podlaskie: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Białymstoku
Województwo pomorskie: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gdańsku
Województwo śląskie: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach
Województwo świętokrzyskie: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Kielcach
Województwo warmińsko-mazurskie: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie
Województwo wielkopolskie: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Poznaniu
Województwo zachodniopomorskie: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Szczecinie